Kırım Türküleri

Kırım Türküleri denince akla gelen ilk isimlerden biri Cahit Öztelli'dir kuşkusuz. Çoğu üstadın çalışmalarından oluşan aşağıdaki listede İsmail Gaspıralı'nın satma sakın toprağı adlı eserin de ayrı bir anlamı vardır.

Bostorgay
bostorgay degen ayvanın da,
cılgada bolur cuvası.
cavun cavsa sel alır da,
üy, aruv üy üy.
cılay da kalır anası.

bir khışkene bostorgay da
boylap boylap suv işe
sen anda men mında da
üy, aruv üy üy,
cilay da cilay khun geşe.

col yanında bostorgay da
tarı da sepsem aşamay
sizin yaknın khızları da
üy, aruv üy üy,
biznin yakka uşamay.


bostorgayın bolayımda
şompayına dalayım..
şompayından bermesen de
üy aruv üy üy
şokup şokup alayım...

Çıkamadum Çolvaroş'un Duzina
Çıkamadum Çolvaroş'un duzina
Düğün olur gelinine kızına
Gelin edup bakamadum yuzina
Senden sonra gelin görmem Ahmedum

Oy ana oy ben ne edeyim
Bu derd ile nerelere gideyim

Bülbül öter ilga eder dalini
Ördek yüzer dalga eder gölini
Gittun mesken ettin Kerum elini
Bundan sonra daha koymam Ahmedum

Oy ana oy ben ne edeyim
Bu derd ile nerelere gideyim

Yaz gelende yaylalarun yeşili
Kış gelende misirlarun seçili
Bizum köyün kız gelini puşili
Bundan sonra puşi takmam Ahmedum

Oy ana oy ben ne edeyim
Bu derd ile nerelere gideyim

Nokta Ana etsun bir tava helva
Toplanıp yesinler Emine heva
Ağlama validem yüreğün sava
Bir tükenmez derde düştüm Ahmedum

Oy ana oy ben ne edeyim
Bu derd ile nerelere gideyim.

Emine Kız (Benim Adım Emine)
Benim adım Emine'dir Emine
Altın kuşak dolardım belime
Şimdi düştüm bir mayorun eline
Kerem edin ey ağalar ben bundan kurtarın

Akşam olanda sarar tenimi tenine
Sabah olanda teklif eder dinine
Şimdi yad elde garip kaldı Emine
Kerem edin ey ağalar ben bundan kurtarın

Akşam olanda yatar yanıma yine
Sabah olanda alır gider kilisesine
Bakın dostlar Türkmen kızının haline
Kerem edin ey ağalar ben bundan kurtarın

Akşam olanda karaları bağlarım
Sabah olanda çan sesiyle kalkarım
Her gün her gün hıçkırır ağlarım
Kerem edin ey ağalar ben bundan kurtarın

Ben Kefe'de bir vezirin kızı idim
Kafeste beslenen bülbülü idim
Açılmamış el sürülmemiş gülü idim.
Kerem edin ey ağalar ben bundan kurtarın.

Emine Şerife (Elvadadır Dostlar)
Elvedadır dostlar bana elveda
Ben de bir tanecik idim cihanda
Emine Şerife adım kaldı dünyada
Ah nideyim gençliğime doymadım

Pazartesi gelip beni buldular
Salı günü cenazemi kıldılar
Düşmanlarım şen şad oldular
Ah nideyim gençliğime doymadım

Hançer bıçak boğazıma dayandı
Beyaz tenim al kanlara boyandı
Garip babam uykulardan uyandı
Ah nideyim gençliğime doymadım

Geze geze ben yolumu şaşırdım
Kurtuluş fırsatı elden kaçırdım
Aman Allah imdat diye bağırdım
Ah nideyim gençliğime doymadım

Hekim gelip yüreğimi yardı
İpek şalımı boğazıma sardı
Kim öldürdü suali ortada kaldı
Ah nideyim gençliğime doymadım.

Fatma'dır Benim Adım
Fatma'dır benim adım
Yaş (genç) canıma doymadım
Murat alıp tatmadım
Ağla menim genç yaşıma

Geldim yirmi bir yaşıma
Kara yazı yazılmış başıma
Beyit yazdırdın taşıma
Ağla menim genç yaşıma

Ecel geldi duyamadım
Yaş canıma doyamadım
Nişanlımı saramadım
Ağla menim genç yaşıma

Öleceğim gece gönlüm
Cennette yerimi gördüm
Şehit mertebesine erdim
Ağla menim genç yaşıma

Ecel şerbetini içtim
Bu fani dünyadan geçtim
Şu yaşımda ölümü seçtim
Ağla menim genç yaşıma

Yüreciğime saplandı kama
Müşkül halim çıktı nama
Koşan olmadı dermana
Ağla menim genç yaşıma

Anamın bir gülü idim
Babamın bülbülü idim
Aralarında sevgili idim
Ağla menim genç yaşıma

Bu dertten döşeğe yattım
Anamın bağrında yaralar açtım
Ceyizimi aleme saçtım
Ağla menim genç yaşıma

Bu gün Fatma süslendi
Gökten melekler seslendi
Firdevs hala (cennet dağı) yere indi
Ağla menim genç yaşıma

Gideriz Kırım'dan
Bir hikaye edeyim Kırım halini
Kalmadı içinde kızı gelini
Herkes arzu eder İslam memleketini
İnayet Mevla'dan giderim Kırım'dan

Kaygımız çeksin bizi Yaradan
Yol verseler biz gideriz buradan
Çok kimseler hep ağlaşır sonradan
Yaman müşkül oldu hali Kırım'ın

Kimi yolda giderken haber alamaz
Kimi gitmeye para bulamaz
Kimisi ekmeğe akça bulamaz
İnayet Mevla'dan gideriz Kırım'dan

Yaman güne uğradık kime ağlarız
Şimdiden sonra biz karalar bağlarız
Yol verseler biz İslam'ı ararız
Yaman müşkül oldu hali Kırım'ın

Analar babalar kuzu gibi ağlaşır
Kıyametten evvel kafir bizle haşır neşir
Cümle alem Hak'tan yardım dileşir
İnayet Mevla'dan giderim Kırım'dan

Çocuklar dahi gider talim yapmaya
Ondan vakit bulur mu namaz kılmaya
Dinimizi ister dinine katmaya
Yaman müşkül oldu hali Kırım'ın.

Ketme Balam Ayıptır
(Anay kızına ayta)
Şaytan üyi canım kızım mektep degen egerek
Aslı canım kız balaga okuv-yazuv ne kerek
Kalemge katka yazık bir köpten köp tögerek
Özide tap Akmescit'te köyimizge bek erek

Bo yıl şonda ketme kızım anaycıgın cılatıp
Binlermen para masrap etip babannın cebin suvaltıp
Otır üyde kur keryannı ketenlerın agartıp
Aytkanımdan şıkma balam kalkka yüzüm kızartıp

Saga baksan sen okuvnı uşatasın söretke
Cimnastik diy saglamlık diy tırmaşasın terekke
Vazgeş balam küninni coytma bo kereksiz tilekke
Bizler seni nışanladık bek zengin bir erekke

Üstündeki kiygen urban bir marışke kaptanı
Söret yasap keşiresin aynı yılnı aptanı
(H)ak Tanrım bızıldı da kızlarımız erimiz
Yarın akret küni yoktır bizim catar cerimiz

(Kız anasına cevap bere)
Ah yesirlik devrinin kul kurbanı anayım
Senin işin cennemde otlarga men canayım
Yanlışasız aldanasız kucır laplar aytasız
Zemaneni anlamaysız yüz yıl artka kaytasız

Bezdiresiz sizler meni şo nışanlauv sözimen
Menligimni satacaksız üş beş nagış bezimen
Eş biriniz karamaysız maga süygi közimen
Ketme kızım deb aytasız aslı kimnın yüzimen

Men ketermen ayt babamga pötigim yok o alsın
Bonday eski bilgilerni cıyıp cebine salsın
Zemaneni babam endi anlamalı bilmeli
Siz anaylar nafle agızgan köz yaşların silmeli

Bilesiz mi anay biz ne künnerde yaşaymız
Aksız yerge kul etile nafle kötek aşaymız
Curtımıznın ötmeginden el ecnebi tok bola
Bizlerdeki cigitlikler bir sebepsiz cok bola

Ömürimnin son künneşik okıycakman anayım
Men ketenni mektebimde tokıycakman anayım
Bolsa menim nışan toyım mektep işinde bolsın
Bo turışım gür genşligim bilgi ogrında solsın

Okuv üşin beş kıtanı cayav cürüp şıgarman
Cayillikni aksızlıknı temelinden cıgarman
Anayşıgım okımaga ketecekmen ketecek
Bo Kırım'nı bir top şeşek etecekmen etecek.

Kınalı Parmak Cez Tırnak
Kırım Halk Jırı
Merdivenden İndirdiler (Karadeniz)
Murat Reis (On Birinci Ayda Göründü)
Satma Sakın Toprağı
Sevgi Limanı (Karadeniz Özendeki)

Siyt Osman Saray
siytosman saray saldırgan ay boydanga boyga
sen nişanda yog edin ay khoşkheldin toyga

khazan khazan et asıp ay soganın yok mu?
öz başına toy etip ay tuvganın yok mu?

siytosman saray saldırgan ay töbesi şişe
oynaganı khulgenin ay esime tüşe

feslegen ektim koraga ay koklamaga
özüm kadam sav bosun ay coglamaga

eki ögüz balasın ay saldım da tuzga
khelinşegin oynaghın da degişmem kızga...

Soğuksu Türküsü (Biz Gideriz)
Şu Yalta'dan Taş Yükledim
Sudak'ın Karşısı Çardak
Yalı Boyunun Hali

tatarca sözlük